Akciğer kanseri, dünya genelinde çok sayıda ölüme neden olarak önemli bir halk sağlığı sorunu oluşturmaktadır. Dünya Sağlık Teşkilatı (DST) verilerine göre, 2020 yılı itibarıyla erkekler arasında en sık görülen kanser türü akciğer kanseri iken, kadınlarda ise üçüncü sırada yer almaktadır. Aynı yıl dünya genelinde yaklaşık 2.2 milyon yeni vaka tespit edilmiştir ve bu hastalıktan kaynaklanan ölümler 1.8 milyona ulaşmıştır.
Akciğer kanseri vakaları ve buna bağlı ölümler büyük ölçüde tütün ürünlerinin kullanımıyla ilişkilendirilmektedir. Gelişmiş ülkelerde sigara içme oranlarında gözlenen düşüş, akciğer kanseri görülme oranını da azaltmaktadır. Sigara, tütün mamulleri ve diğer çevresel faktörlerin akciğer kanseri üzerindeki etkileri nedeniyle kanserin önlenmesi ve erken teşhis çalışmalarının önemi artmaktadır. Özellikle tütün kullanımının azaltılması ve toplumsal bilinçlendirme çalışmaları, kanserin kontrol altına alınması açısından kilit öneme sahiptir.
Belirtileri:
Geçmeyen veya giderek kötüleşen öksürük,
Öksürürken kan veya kanlı balgam çıkarmak,
Derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken kötüleşen göğüs ağrısı,
İştahsızlık, halsizlik, yorgunluk ve kilo kaybı,
Ses kısıklığı,
Nefes darlığı,
Sürekli tekrarlayan veya geçmeyen bronşit ve/veya zatürre gibi akciğer enfeksiyonlardır.0
Tanı Nasıl Konulur?
Akciğer kanserinin tanı ve evrelemeye yönelik testleri genellikle aynı zaman diliminde yapılır. Akciğer kanseri için tanı yöntemleri arasında fizik muayene, görüntüleme (Akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi taramaları ve manyetik rezonans görüntüleme gibi), bronkoskopi (İnce bükülebilir bir tüple hastanın akciğerine ulaşılarak incelenmesi), histopatoloji (hastalıklı dokunun histolojik incelenmesinde uzmanlaşan patoloji dalı) incelemesi için doku örneği alınması (biyopsi) yöntemleri yer alır. Ayrıca, spesifik alt tipin tanımı ve en iyi tedavi seçeneğini yönlendirmek için spesifik genetik mutasyonları veya biyo-belirteçleri tanımlamak için moleküler testler de tanıda önemli yer tutmaktadır. Tanı konulduktan sonra, kanser hücrelerinin vücudun diğer kısımlarına yayılıp yayılmadığını tespit etmek için ilgili diğer testler yapılır.
Tedavi
Hastadan hastaya farklılaşabilmekle birlikte tedavi kararında; hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve diğer sağlık sorunlarının varlığı gibi birden fazla faktör etkilidir. Multidisipliner bir çalışma gerektiren bu tedaviler; cerrahi, hedefe yönelik tedaviler, radyoterapi, kemoterapi, immunoterapi gibi farklı seçenekleri içermektedir.